Oświadczenie w sprawie budowy kompostowni

OŚWIADCZENIE

W związku z pojawieniem się w Ustrzykach Dolnych i okolicy anonimowej ulotki nawołującej do sprzeciwu wobec realizacji inwestycji pn.: „Budowa kompostowni dla odpadów ulegających biodegradacji na działkach nr ewidencyjny 1680, 1681, 1682/5, 1692/11 i 1682/13 w m-ci Ustrzyki Dolne”, przedstawiającej uciążliwości, szkodliwe oddziaływanie i zagrożenia związane z ww. zamierzenia oraz zarzucającej kłamstwa Firmie „HEKO”, która opracowała raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, ustosunkowuję się do zawartych w ulotce informacji i zarzutów.

W cytowanych fragmentach ulotki zachowano oryginalną pisownię i interpunkcję.

Cytuję*: „«Raport oddziaływania na środowisko», przygotowany na zamówienie gminy Ustrzyki Dolne przez poznańską firmę «Heko», tylko umacnia nasze obawy, że kompostownia będzie stanowić realne nagrożenie dla zdrowia
i życia mieszkańców! Prowadzone na terenie kompostowni procesy jak wynika z zamieszczonych w raporcie opisów - wiązać się będą
z wydzielaniem odorów, za których powstawanie odpowiedzialne będą związki, «należące do kilku głównych grup: lotne kwasy tłuszczowe, amoniak i inne związki zawierające azot, ketony, związki aromatyczne, nieorganiczne i organiczne związki siarki». Ponadto «odpady komunalne,
a zwłaszcza ich mokra frakcja, będą źródłem powstawania aerozoli biologicznych - kropelek płynu lub drobnych cząstek materii stałej zawierających: bakterie, grzyby, wirusy, cysty pierwotniaków, jaja robaków». Bioaerozole będą rozchodzić się po całej okolicy, stanowiąc przede wszystkim zagrożenie zdrowia i życia mieszkańców Ustrzyk Dolnych, Ustjanowej Górnej, Ustjanowej Dolnej i Równi.

W raporcie znajduje się formułka, że «planowana inwestycja nie będzie oddziaływała negatywnie dla ludność, zwierzęta, rośliny i wodę, ponieważ wszelkie metody ochrony środowiska zostaną zachowane, a oddziaływanie kompostowni na etapie jej eksploatacji będzie się ograniczało do jej terenu». W innym miejscu stwierdzono, że związane z działaniem ustrzyckiej kompostowni «uciążliwości będą ograniczone w czasie, zaledwie do kilku dni na danym terenie, wyłącznie w porze dnia i będą miały charakter nieciągły, a przy zastosowaniu odpowiednich środków organizacyjnych zostaną w dużym stopniu zminimalizowane»

Obydwa te stwierdzenia są cynicznymi kłamstwami! Uciążliwe i szkodliwe oddziaływanie ustrzyckiej kompostowni nie zamknie się w granicach zajmowanego przez nią terenu i nie ograniczy się do kilku dni w roku. Będzie odczuwalne przez cały czas i na wielokrotnie większym obszarze. Rozchodzenia się smrodu i rozprzestrzeniania chorobotwórczych 3 km drobnoustrojów nie powstrzymają nawet najbardziej dorodne tuje!

Na uciążliwości związane ze smrodem skarżą się ludzie mieszkający nawet 5 km (i więcej!) od kompostowni! Groźne dla zdrowia i życia bioarezole z chorobotwórczymi drobnoustrojami rozchodzą się na o wiele większe odległości!”

Odpowiadam: Nowoczesne rozwiązania techniczne i organizacyjne oraz zastosowane technologie o wysokich standardach umożliwiają zatrzymanie w obiektach zamkniętych kompostowni wszelkich szkodliwych substancji powstających podczas procesów tam zachodzących tj.: substancji chemicznych, bioaerozoli, odorów i hałasu mogących mieć negatywny wpływ na zdrowie ludzi
i zwierząt. Odpowiednia wentylacja zaopatrzona w specjalistyczne filtry oraz, równie ważna, prawidłowa eksploatacja obiektu eliminuje możliwość przedostania się zanieczyszczeń do powietrza atmosferycznego.

Dane zawarte w zebranej dokumentacji pozwalają wystarczająco ocenić oddziaływanie planowanego przedsięwzięcia na środowisko. Przyjęte rozwiązania umożliwiają dotrzymanie prawem obowiązujących standardów jakości środowiska. Powyższe znajduje odzwierciedlenie w Postanowieniu RDOŚ z dn. 27.03.2015 r., który uzgodnił warunki realizacji przedmiotowego przedsięwzięcia, a jest to organ właściwy do ich oceny wg ustawy z dnia 03.10.2008 r. o udostępnieniu informacji
o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (j.t. Dz. U. z 2013 r. poz. 1235 z późn. zm.). Również Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Ustrzykach Dolnych dla powiatów bieszczadzkiego i leskiego zaopiniował przedsięwzięcie bez zastrzeżeń.

Ponadto pragnę zwrócić uwagę, że opracowująca raport oddziaływania opracowany Firma „HEKO” - Halina Karmolińska - Słotkowska z Poznania jest firmą specjalizującą się w zagadnieniach gospodarki odpadami. Autorem opracowania jest mgr inż. Halina Karmolińska - Słotkowska – biegła wpisana na listę Wojewody Wielkopolskiego w zakresie sporządzania Ocen Oddziaływania na Środowisko wraz z zespołem w składzie mgr Wiesława Sroczyńska i mgr inż. Mariusz Cybulko. Posiadane przez tut. Urząd Miejski Listy Referencyjne wystawione przez Inwestorów (w tym szereg gmin na terenie całego kraju) wskazują na profesjonalizm i rzetelność firmy „HEKO”. Nie ma więc podstaw do podważania wiarygodności przedmiotowego opracowania, w tym stanowiska autora opracowania, że cytuję: „nie stwierdzono, aby projektowana inwestycja była źródłem niekorzystnego oddziaływania między wskazanymi elementami tj. ludzie zwierzęta, rośliny, woda i powietrze”.

Cytuję*: „Naukowcy z uniwersytetu w Stuttgarcie na podstawie próbek z 31 instalacji komunalnych stwierdzili, że «we wszystkich przebadanych zakładach, szczególnie w kompostowniach, wykryte wartości leżą powyżej wartości zadanej, tworząc zagrożenie zdrowotne dla pracujących tam osób i otoczenia sąsiadującego z zakładem». W tej pracy «zwrócono uwagę na zagrożenia zdrowotne, takie jak: alergie, choroby grzybicze zewnętrzne i wewnętrzne, zatrucia spowodowane toksycznym działaniem grzybów, jak i wystąpienie syndromu ODTS (Organie Dust Toxic System)».”

Odpowiadam: Praca naukowa „Emisja zarodków grzybów w zakładach przeróbki odpadów” autorstwa E. Göttlich, K-H. Engesser, D. Bardtke z Uniwersytetu w Stuttgarcie została opublikowana w Forum Städte-Hygiene 45 w 1994 r. Od czasu publikacji minęło już ponad 20 lat i nieadekwatnym jest porównywanie obiektów komunalnych z ubiegłego wieku do powstających dzisiaj. Wielkim nadużyciem jest wykorzystanie tego prawie historycznego referatu do konfrontacji z projektem budowy kompostowni.

Cytuję*: „Z opracowania naukowców z Katedry Mikrobiologii Akademii Rolniczej w Krakowie «Obiekty komunalne jako źródła bioareozolu i mikroorganizmów szkodliwych dla zdrowia», które powstało na podstawie badań 11 obiektów komunalnych (składowisk odpadów, kompostowni i oczyszczalni) w województwie małopolskim, podkarpackim i pomorskim, wynika, że «badane obiekty komunalne są źródłami zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego mikroorganizmami szkodliwymi dla zdrowia i chorobotwórczymi dla człowieka», a «wśród wyizolowanych grzybów były takie, które znajdują się na liście mikroorganizmów patogennych, mogących wywoływać choroby człowieka i stanowić zagrożenie dla zdrowia ludzi. Prawdopodobnie są one przyczyną wielu bardzo groźnych chorób, jak: wady wrodzone, niska masa urodzeniowa, poronienia, bóle głowy, zaburzenia czynności wątroby i dolegliwości neurologiczne, zmiany skórne, podrażnienia błon śluzowych oraz choroby nowotworowe (np. rak wątroby, przewodu pokarmowego, płuc, pęcherza moczowego, białaczki). Ponadto występowanie i rozwój niektórych grzybów pleśniowych wiąże się z wytwarzaniem bardzo toksycznych metabolitów, tzw. mykotoksyn (...). Długotrwały kontakt człowieka, a zwłaszcza dzieci i młodzieży, oraz zwierząt z gatunkami wytwarzającymi najgroźniejsze mykotoksyny, takie jak aflatoksyny (...), ochratoksyny (...), może doprowadzić do wielu chorób (mykotoksykozy) oraz śmierci».”

Odpowiadam: Praca „Obiekty komunalne jako źródła bioaerozolu i mikroorganizmów szkodliwych dla zdrowia” autorstwa W. Barabasza, D. Albańskiej i J. Barabasz z Katedry Mikrobiologii Akademii Rolniczej w Krakowie dotyczy w znacznej mierze otwartych składowisk odpadów oraz oczyszczalni ścieków, których budowa i zastosowane technologie są zdecydowanie odmienne od kontenerowej kompostowni dla odpadów ulegających biodegradacji będącej obiektem zamkniętym. Badania, na które powołują się autorzy, stanowiące założenia wyjściowe do ww. pracy datowane są na lata od 1977 do 2001. Natomiast swoje badania na potrzeby tego opracowania autorzy przeprowadzili w latach 2000 – 2004 na sześciu składowiskach odpadów komunalnych, czterech oczyszczalniach ścieków i jednej kompostowni. Ww. obiekty powstały w latach ’70 i ’90 ubiegłego wieku, (oprócz Kompostowni Barycz, która wg danych Miejskiego Przedsiębiorstwa Oczyszczania Sp. z o. o. w Krakowie została oddana do użytku w 2005 r. - co też nie zgadza się z terminem wykonania badań). Przestarzała technologia oraz zdecydowanie mniejsza dbałość o środowisko naturalne w tamtych czasach, wynikająca z m.in. z braku odpowiednich przepisów, skutkowały powstawaniem obiektów komunalnych mających znaczące negatywne oddziaływanie na otoczenie i mogących negatywnie wpływać na zdrowie ludzkie. Od wykonania badań minęła już dekada natomiast najnowsze z badanych obiektów zostały wybudowane ćwierć wieku temu. Powtórzę więc, iż porównywanie tak starych obiektów z dziś powstającymi mija się z celem, a dzięki ciągłemu rozwojowi techniki wszelkie szkodliwe substancje powstające podczas procesów zachodzących w kompostowniach można zatrzymać wewnątrz obiektów zamkniętych.

Cytuję*: „Eksperci, badający pryzmy odpadów w kompostowni w Ciółkowie pod Płockiem, potwierdzili «obecność patogennych bakterii i grzybów, które mogą powodować bakteryjne zapalenie wsierdzia, zapalenia spojówek, rogówki, choroby układu oddechowego, zapalenia opon mózgowych czy posocznicę, czyli sepsę». Funkcjonowanie kompostowni w Ciółkowie zostało zawieszone dopiero po tym, jak w ciągu kilku tygodni zmarło wskutek sepsy dwoje mieszkających w jej pobliżu dzieci.”

Odpowiadam: Brak jest potwierdzenia, że śmierć dwójki dzieci miała bezpośredni związek ze zlokalizowaną w sąsiedztwie kompostownią w Ciółkowie. Faktem jest, że Mazowiecki Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska wydał decyzję wstrzymującą użytkowanie tej instalacji ze względu na zagrożenie zanieczyszczenia środowiska ściekami przemysłowymi. Firma prowadząca w Ciółkowie działalność przetwarzania i odzysku odpadów robiła to w sposób niewłaściwy i niezgodny z przepisami wprowadzając ścieki przemysłowe do ziemi. Poddaje to pod wątpliwość, że owa firma rzetelnie podchodziła do obowiązków ciążących na niej w związku z prowadzoną działalnością tj.: stosowała się do wytycznych w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięcia oraz prowadziła eksploatację obiektu w sposób prawidłowy, co jest niezbędnym warunkiem do uniknięcia zagrożeń dla ludzi i środowiska.

Cytuję*: „«Ludzie mają prawo decydować, mają prawo czuć, że żyją we własnym kraju» - powiedział podczas kampanii prezydent elekt. Ale w ustrzyckiej gminie ludzie nadal tych praw nie mają! Burmistrz Ustrzyk Dolnych Bartosz Romowicz zbagatelizował protest ponad 400 mieszkańców i 28 maja wydał decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dla kompostowni! Interes MPGK okazał się - jak widać - ważniejszy od zdrowia i życia ludzi!”

Odpowiadam: Proszę zwrócić uwagę na fakt, iż decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach, jak sama nazwa wskazuje, jest jedynie zbiorem uwarunkowań i wytycznych, których należy dopełnić przy ewentualnej realizacji przedsięwzięcia oraz późniejszej eksploatacji i nie przesądza ostatecznie o powstaniu inwestycji. W wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 11 października 2012 r. IV SA-Po 203/12 czytamy: „Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach, określa środowiskowe uwarunkowania realizacji przedsięwzięcia. Postępowanie toczące się w przedmiocie jej wydania dotyczy planowanego dopiero przedsięwzięcia i sprowadza się do ustalenia czy inwestycja w kształcie opisanym przez Inwestora we wniosku zagraża środowisku oraz czy spełnia wymagania i parametry w zakresie ochrony środowiska. Postępowanie w sprawie środowiskowych uwarunkowań przedsięwzięcia nie jest postępowaniem w przedmiocie udzielania decyzji o warunkach zabudowy czy pozwolenia na budowę, stanowiąc etap poprzedzający postępowanie w powyższym zakresie.” oraz „Sama negatywna opinia społeczeństwa nie może być jedyną podstawą odmowy wydania środowiskowych uwarunkowań realizacji przedsięwzięcia [...] wydanie w niniejszej sprawie odmownej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach nie może opierać się jedynie na negatywnym odbiorze przedsięwzięcia pośród mieszkańców”.

Szanowni Mieszkańcy!

Obejmując urząd Burmistrza ślubowałem, że dochowam wierności prawu, a powierzony mi urząd sprawować będę tylko dla dobra publicznego oraz pomyślności mieszkańców i złamać tego ślubowania nie zamierzam.

Zapewniam, że nie tylko w interesie mieszkańców, ale też w moim, jako Burmistrza i jako mieszkańca jest dołożenie wszelkich starań, aby kompostownia została zaprojektowana z wykorzystaniem najlepszych technologii oraz była prawidłowo eksploatowana w celu uniemożliwienia przedostawania się jakichkolwiek zanieczyszczeń do środowiska. Tylko taka inwestycja będzie mogła powstać.

Szeroko pojęty temat budowy kompostowni przez określone grupy osób niezadowolonych z rozstrzygnięć wyborczych jest wykorzystywany do walki politycznej. Jako Burmistrz nie mogę dopuścić, aby kwestie merytoryczne zostały przysłonięte przez nieprawdziwe i wprowadzające w błąd informacje.

Z poważaniem

Bartosz Romowicz

* W cytowanych fragmentach ulotki zachowano oryginalną pisownię i interpunkcję.